Huwelijk 29 mei 1851
Dominee T.C.C. Everts zegent in de Lutherse kerk in Enkhuizen het huwelijk in van zijn dochter Sophia Wilhelmina Everts met Pieter van der Velden Erdbrink. Hieronder de uitgeschreven tekst met ganzenveer door hem opgeschreven.
Toespraak bij de kerkelijke inzegening des Huwelijks
29 Mei 1851.
Heilige Vader! zie in gunst en genade op ons uwe kinderen neder, die hier verzameld zijn, om Uwen naam te heiligen. Vervul onze harten met liefde en dankbaarheid, bij het genot en de erkentenis uwer zegeningen. – Bevestig ons in het geloof aan uw hoogst wijs en vaderlijk bestuur der menschelijke lotgevallen. Doe ons allen meer en meer hartelijk deelnemen in elkanders geluk en huisselijke vreugde. Hoor en verhoor goedgunstig de bede en smeking die wij tot u in deze ure opzenden voor hen, die hier in ons midden verschenen zijn, om hun echten staat godsdienstig te bevestigen. Verleen hen en ons allen in ruime mate uwe hulp en zegen. Amen!
Geliefde Vrienden in den Heere Jezus Christus! In het heilig morgen uur van den heuchelijken Christelijken feestdag, door de getrouwe belijdenis van Jezus naam aan de verheerlijking van den hemelschen vader en de bevordering van ’s menschen heil en geestelijke volmaking gewijd, andermaal aan deze plaats te zamen gekomen, zijt gij allen thans met een bijzonder oogmerk hier verschenen. Gij wilt deelnemen aan eene openbare godsdienstige plegtigheid, die zoo zelden in het bedehuis verrigt wordt. Gij wilt getuigen zijn van de kerkelijke inzegening des huwelijks en dat ook uwe stille verzuchtingen met onze heilbede pare, om in éénen geest, den geest der Christelijke liefde ons te vereenigen voor het aangezigt des Allerhoogste.
Eer wij tot de plegtige handeling overgaan, willen wij ter eere van den Vader des lichts, van wien alle goede en volkomene gaven nederdalen een statig loflied aanheffen en daar bij onze harten stemmen tot opregte deelneming in de Vreugde van het gelukkig echt paar.
Komt, mijn Geliefden! Laten wij met heiligen eerbied zingen uit den XXXIII Psalm Vs5.
Schoon en verheven is het loflied M.W.T! [?] door ons met het diepst gevoel van afhankelijkheid gezongen ter eere des Allerhoogsten. Voorzeker, erkent gij allen met mij dat het lied van den vroomen dichter der oude Israëliten nog allezins voegt bij onze Christelijke Godsverering en in deze oogenblikken onze gedachten ernstig bepaald bij de grootheid en Oppermagt van den Heer des hemels, in het bestuur der Wereld en in de regeling van ’s menschen lotgevallen. Met de Woorden van den heiligen zanger gaven wij de plegtige verzekering, den magtigen opperheer, die uit den hooge hemel goedgunstig op het menschdom nederziet, van ganscher harte te willen dienen en vereeren. O! dat allen met ons daarin over een stemden; dat een ieder die den naam van Christus draagt het geloof aan Gods wijsheid en liefde in de rigting van ’s menschen paden, liet blijken in eene kinderlijke gehoorzaamheid aan de wille des hemelschen Vaders! Welgelukzalig hem! Wiens hart zoo bestierd wordt, dat hij met een geheiligden zin mag zeggen: “Ik en mijn huis wij willen den Heere dienen.” Met God aller Heeren Opperheer moeten wij alles aanvangen, zal geluk en Zegen op de paden des levens ons vergezellen. En, niemand zal het willen betwisten dat de Vreze des Heere het beginsel van al onze daden moet weezen: En nog thuis schijnt het bij velen, die God als hunnen Vader aanroepen en Jezus voor hunnen Heer erkennen, als of men de gewigtigste aangelegenheden zonder goedkeuring en hulp van boven zoude kunnen aanvangen en met een gunstigen uitslag voortzetten. En, is er iets, dat de naam van eene hoogst gewigtige aangelegenheid kan en mag dragen, dan voorzeker het aangaan van eene Christelijke echtverbintenis, waar bij de Opperheer, die de liefde zelve is, het hart der m:* door de reinste liefde bestuurt, en tevens aan den huwelijken staat, door Hem zelven ingesteld, den rijkdom zijner beste zegeningen heeft toegezegd: - Maar, wie stelt daarop den regten prijs? Helaas! Weinigen toonen door hun gedrag dat zij, zoo wel goddelijke instellingen als menschelijke verordeningen eerbiedigen en opvolgen.
Het Huwelijk is geen bloot burgerlijk verdrag, dat door eene wederzijdsche toestemming gesloten wordt, en met beider bewilliging naar de Wetten van den staat kan worden ontbonden. Het huwelijk is ook eene godsdienstige zaak, waarop de kerk hare regten heeft. Jezus Christus, die zich nooit in burgerlijke zaken mengde, ofschoon Hij de hoogste wetgever was, die stelling weigerde als regter tusschen twistende partijen op te treden, deed nog thans eene beslissende uitspraak over de huwelijks verbintenis. Hij zoowel als zijne App* na Hem, beriepen zich bij hunne lessen en vermaningen aan de gehuwden op de goddelijke instelling bij de vereeniging van het eerste menschenpaar.
Als eene godsdienstige en heilige zaak beschouwt gij ook, mijne geliefde kinderen uwe echtverbintenis. Door uwe tegenwoordigh aan deze plaatst in dit plegtstatig uur geeft gij voor de gemeente een sprekend bewijs van uwe belangstelling in de kerkelijke bevestiging van uw burgerlijk trouw verbond. Gij toont ons dus niet onverschillig te zijn ten aanzien der voltrekking van een Christelijk huwelijk. Gij verzuimt niet het woord van vaderlijke Vermaning, opwekking en bemoediging En ik weet het, dat gij van harte gelooft, wat gij zoo even in het loflied voor den Heere plegtig betuigde. Houd steeds vast aan die overtuiging, dat de hemelsche Vader uwe wenschen toetst en al uwe daden schikt en dat niets U kan overkomen zonder zijn wil en welbehagen. Blijft volstandig in het geloof aan het hooge Godsbestuur! Betreed met een blijmoedig vertrouwe de nieuwe levensbaan. Leeft met en voor elkanderen, in lengte van dagen, gelukkig en wel te vreden met uw bescheiden deel. Ziet steeds op tot Hem, van wien gij alleen hulp en zegen kunt verwachten. Doch, vergeet het nimmer ernstig te gedenken, dat een groot gedeelte van uw aardsch geluk veelal afhankelijk is van het voornemen, waarmede gij de huwelijksbaan opent. Hier zijt gij in het huis des gebeds verschenen, om eene heilige gelofte af te leggen, die u voor altijd aan elkanderen in lief en leed moet verbinden. Het enkel woordje ja! Dat straks van uwe lippen zal vloeijen, strekke tot een teeken, dat gij in de Vreeze des Heeren uw echtverbintenis wilt aanvangen en voortzetten. Geeft dan ook acht op het woord der heilige Gods openbaring. Hoort met onverdeelde opmerkzaamheid naar den inhoud van het formulier der huwelijksinzegening, waartoe, ik als een dienaar van Jezus Christus en leeraar dezer gemeente geroepen en verpligt ben u voor te lezen:
Zóó zijt gij dan, mijne lieve kinderen! naar ons kerkgebruik in den naam des Heeren op een godsdienstige wijze in den huwelijken staat bevestigd, en daar door onafscheidbaar aan elkanderen verbonden. Wilt gij te zamen de genoegens des levens regt genieten, draagt dan elkanders lasten en bewandelt eensgezind het aangewezen pad. Trouw in de vervulling van zijn beroepspligt, vlijt en naarstigheid ter voorziening in de behoefte van het gezin zij den man, huisselijkheid en betamelijke spaarzaamheid zij der vrouw aanbevolen. Wel u! indien gij dit ter harte neemt en ijverig betracht, verliest nimmer het vertrouwen op God wijs en vaderlijk bestuur. Beveel al uwe wegen aan God. Hij, die de daden der m: regtvaardig beoordeelt, zal u, die zijne geboden liefhebben, zijn Zegen niet onttrekken maar gewis als man en vrouw, al dat gene schenken, wat den echt staat kan verhoogen.
Mijn waarde en geliefde Zoon! aan U geef ik in deze plegtige oogenblikken mijne beminde oudste dochter over, tot eene hulp en gezellin op uwen levensweg. Met den dag van heden legt zij onze geslachts naam af, om den uwen aan te nemen en daar door zich op het naast aan u te verbinden. Neem haar, als ons dierbaar eerste huwelijkspand onder uwe hoede en bescherming. Door beproefde liefde trouw innig aan u verbonden, hoopt zij ook in u te vinden, wat zij in het ouderlijk huis achter laat. Wees haar tot een Vader, in het geven van goeden raad; zij haar toe een moeder, in trouwe verzorging, en vergoed haar de liefde van het zusterlijk drietal. –
Op u stellen wij ons vertrouwe. En gij zult onze verwachting niet beschamen. Het verlies der ouderlijke leiding in uwe prilste jeugd werd u onder het hoogte Gods bestuur u vergoed door de trouwe zorg van dierbare aanverwanten die door uwe vorming en bestemming in het maatschappelijk leven, hunne beste pogingen aanwenden. Doch de naam van vader en moeder was en bleef u vreemd. Van deze stond begroeten wij u als eenen geliefden zoon; En gij vindt in ons, een vader en een moeder weder, die voor uw geluk en welzijn zullen waken en bidden.
En gij mijne geliefde dochter!
Uwe trouwe zorgdragende moeder en ik, wij geven u heden in dezen heiligen stond over aan den man der keuze van uw hart, dien God, naar zijnen wijzen raad, u beschikt heeft, en welken wij als onzen zoon liefhebben, wij geven u over aan uwen echtgenoot, op dat gij hem alleen, - wanneer wij – en wie weet hoe spoedig – niet meer in den lande der levende zullen verkeren, een magtige beschermer een liefderijke leidsman en een trouwe verzorger, zult vinden. Houd u trouw en vast aan uwen geliefden man. Vergelt zijne liefde, door opregte wederliefde, door Vriendelijkheid, voorkomenheid en huisselijken vlijt.
Slaat, mijne lieve kinderen! een vlugtigen blik rondom u, Zijn het niet uwe naaste bloedverwanten, uwe dierbare betrekkingen, uwe ware en belangstellende vrienden? Wij allen sluiten nog eenmaal een engen kring om u heen en heffen onze handen smeekende omhoog, terwijl wij U Gods besten Zegen op wen levensweg toewenschen. De Heere schenke welvaart en vrede aan uw huis, vermeerdere uwe huwelijks heil met ouderlijke Vreugde en doe U eenmaal in uw kroost een beeld van uwe jeugd aanschouwen. Draagt te zamen het zachte huwelijksjuk, tot in eenen spaden ouderdom. En, wanneer de ure daar is, dat de een den anderen zal voorgaan naar de gevesten der onsterfelijkheid, dan ontslaapt gij in het geloof, dat de scheiding slechts voor een korten tijd zal zijn. De dood kan de band, die u hier op aarde te zamen strengelde, niet geheel verscheuren. De hope des Wederziens opent u over de graven een blij verschiet door ’t geloof: “Zalig zijn Zij, die in den Heere rusten van hunnen arbeid, hunne werken volgen hen na.
Veel geächte broeder! Teergeliefde zusters! Deelnemende bloedverwanten en belangstellende Vrienden van het jonge paar, uw aller zegen vergezelle hen op de nieuwe levensbaan. Laat uw bede voor hun geluk nimmer verflauwen. Leeft steeds met hen in den geest vereenigd, ofschoon door woonstede van elkander gescheiden
Geniet ook gij allen in uwen stand en kring Gods hulp en zegen
Hij zij de steun en staf der ouden van dagen, de raadsman en beschermer der jongen van jaren, en doen allen naar zijnen wijzen raad kort of lange getuigen zijn van het geluk dezer Echtelingen.
De Heere make ook deze plegtigheid dienstbaar, om allen te herinneren aan hunne dure verpligting, als mannen en vrouwen, als [huisvader?] en huisvaders te beantwoorden, met en voor elkanderen te leven, kinderen op te voeden in de vreeze des Heere, en nimmer te vertragen in de volbrenging van Gods heiligen wil, op dat vrede in onze huizen wone en heil in Christus ons aller deel worde!
Dat zij zoo!!
* der m: - is mogelijk een afkorting voor 'der menschen'
* App - is mogelijk 'appostelen' (oude spelling van apostelen)
Volledige tekst op te vragen