TEUNIS CAREL CHRISTIAAN EVERTS 1789-1864

  • Teunis Carel Christiaan Everts is geboren in 1789 in Amsterdam en overleden 17 mei 1864 in Enkhuizen.
  • Zijn ouders zijn Teunis Everts en Engel Christina Christiaans.
  • Teunis trouwt 20 augustus 1817 met Geertrui Johanna Zuiderhoudt 1793-1877. 
  • Hun kinderen: Sophia Wilhelmina 1818-1905, Christina Gabrielle 1821-1893, Margaretha Engelina 1827-1875 en Antonetta Carolina Leonore 1830-1920.

 

Zijn jeugd

Zijn vader Teunis Everts trouwde op 47-jarige leeftijd op 16 januari 1789 met de veel jongere weduwe Engel Christina Christiaans. Hij trouwde 'per procuratie', ofwel 'met de handschoen' en hijzelf was op dat moment aan boord van 'de Helder'. Mogelijk was hij gezagvoerder/eigenaar van een schip want in oude krantenberichten in de periode 1783-1785 duikt ene Teunis Everts op, die op Venetië voer. In mei 1798 koopt zijn vader een huis met stal en erven achter een grutterij, aan de Weesperstraat tussen de Prinsengracht en de Kerkstraat in Amsterdam.

Hun zoon Teunis is het eerste kind en hij wordt op 11 december 1789 gedoopt. In 1792 volgt nog een broertje Evert, maar dit kind is waarschijnlijk jong gestorven. Daarna worden nog drie dochters geboren.

Het gezin waar de jonge Teunis met zijn drie zussen opgroeit, is lid van de Hersteld Lutherse kerk, dat is een wat zwaardere richting dan de gewone Lutherse kerk. Teunis gaat theologie studeren in Amsterdam. Hoewel hij nog maar net met zijn studie begonnen is, koopt hij op 9 november 1809 een huis en erf, op de hoek Krom Boomssloot. Kennelijk is er wat vermogen in de familie.  

In 1812 heeft hij zijn studie afgerond maar er volgt niet meteen een beroeping. Hij werkt eerst een paar jaar als 'proponent' bij de Hersteld-Lutherse kerk in Amsterdam. Een proponent is afgestudeerd en mag preken, maar heeft nog geen eigen gemeente. 

 

Als predikant naar Gorinchem en Leerdam

Pas in 1817 wordt Teunis beroepen door de Hersteld Lutherse gemeente in Gorinchem. In datzelfde jaar trouwt hij op 20 augustus met de 23-jarige Geertruij Johanna Zuiderhoudt uit Amsterdam, dochter uit een Amsterdams winkeliersgezin.

Als ze arriveren heeft Gorinchem een roerige tijd achter de rug. De laatste Franse troepen hielden zich op in Gorinchem en de Pruisen hebben het stadje gebombardeerd tijdens 'het beleg van Gorinchem' van 1813 tot 1814 en daarbij is de Lutherse kerk geruïneerd. In 1815 krijgt de gemeente de beschikking over een voormalig Katholieke schuilkerk en ook nu nog is dit gebouw in gebruik als Lutherse kerk.

De Lutherse gemeente heeft weinig leden maar twee jaar later volgt er een uitbreiding van zijn taken bij de Evangelisch Lutherse kerk in Leerdam. Dat is best bijzonder gezien de afscheiding die in het verleden had plaatsgevonden. Het was ongebruikelijk dat een Hersteld Lutherse predikant voorging in een Lutherse gemeente. Dat Teunis toch in Leerdam mocht voorgaan 'was te danken aan de sympathie die men aldaar had voor zijn persoon.' In 1835 is de kleine gemeente in Gorinchem langzaam uitgebreid tot 241 zielen.

 

Gezinsleven

Ruim een jaar na hun huwelijk wordt in 1818 hun eerste dochter Sophia geboren. Er volgen nog drie dochters, allemaal in Gorinchem geboren. Wanneer een zus van Teunis trouwt, mogen zijn zesjarige dochter Sophia en de driejarige Crisje haar bruidsmeisjes zijn. Teunis schrijft een versje ter ere van de bruiloft. 

 

"Waarde Ome! Lieve Tante!

Vrolijk is op dezen dag,

Uwe kleine Nicht Sophietje

Daar zij U bestrooijen mag.

 

Vrolijk strooide zij met Crisje

Bloempjes voor uw schreden uit;

Vrolijk roept zij met haar Zusje;

Leve Bruidegom en Bruid."

 

Teunis schrijft veel, zowel privé als voor zijn werk. Zijn verzen zijn het werk van een amateur maar kennelijk heeft hij er plezier in. Een met ganzenveer geschreven boekje vol 'Tafel-liederen' bevat zelf gerijmde liedjes ter ere van het vijftigjarig huwelijksfeest van zijn schoonouders op 9 mei 1836.

 

Naar Enkhuizen

In 1836 wordt hij beroepen in Enkhuizen en het gezin vertrekt naar een nieuwe pastorie. De inmiddels achttienjarige Sophia wordt op 20 augustus 1837 door haar vader bevestigd als lid van de Lutherse kerk in Enkhuizen. Zijn gehele toespraak zet hij met ganzenveer op papier en ook dit document is bewaard gebleven.

Na een paar jaar wordt er een nieuwe kerk gebouwd en voor de inwijding in 1843 schrijft Teunis 'Zangen, bij gelegenheid van de inwijding der nieuw gebouwde Lutherse kerk te Enkhuizen’, die (anoniem) in drukvorm zijn verschenen

 

Hoe treurig stond,

Op andren grond,

Bouwvallig muur en drempel!

Bij minder groei

Van vroeger bloei

Verviel die groote tempel.

 

Gods liefde en trouw

Schenkt dit gebouw,

Om onzen wensch te kroonen

Ach! dat Zijn geest,

Op 't vreugde feest,

Hier in ons midden wone!

 

In 1851 zegent hij het huwelijk in van zijn dochter Sophia en haar man Pieter van der Velden Erdbrink. Ook de tekst die hij daarbij uitsprak is in zijn geheel bewaard gebleven. Bijzonder hartelijk zijn de woorden waarmee ze hun schoonzoon, die als wees is opgegroeid, in de de familie verwelkomen.

 

'Van deze stond begroeten wij u als eenen geliefden zoon; En gij vindt in ons, een vader en een moeder weder, die voor uw geluk en welzijn zullen waken en bidden.'

 

Bijkomende werkzaamheden

In 1850 verschijnt een uitgave met 'Leerredenen voor Evangelische christenen door Lutherse predikanten met daarin een leerrede van T.C.C. Everts over het leven na de dood (van pagina 33 tot 48). Zo bouwt hij zijn betoog op:

  • Eerst zal ik u doen letten op de verzekering van de zaligheid der godvruchtigen, die in den Heere sterven;
  • Vervolgens met u aandachtig nagaan, waarin, blijkens den tekst, die zaligheid zal bestaan;
  • En dan ten slotte van onze overdenking, aanwijzen hoe wij ons als Christenen moeten gedragen, om die zaligheid te kunnen verwachten.

Uit twee advertenties in de Haarlemsche Courant uit 1851 blijkt dat Teunis naast zijn werk als predikant ook lid en voorzitter is van de plaatselijke schoolcommissie in Enkhuizen van 1838 tot 1854.

Voor de Lutherse Volksalmanak van 1857 maakt hij een inventarisatie van de Lutherse gedenkpenningen die zijn uitgegeven en voor de Almanak van 1858 levert hij 12 pagina's aan voor een maandkalender van gebeurtenissen uit de kerkelijke historie. 

Verder is hij jarenlang betrokken bij het Nederlandsch Zendelingengenootschap en in de periode 1849-1856 en 1858-1863 is Teunis voorzitter van de algemene kerkelijke vergadering van de Hersteld Evangelisch Lutherse kerk in Nederland.

 

Overlijden

Hij overlijdt in 1864 op 74-jarige leeftijd 'kalm en zacht, na eene snelle verzwakking'. Zijn weduwe schrijft: 'Allen, die den overledene gekend hebben, zullen beseffen, wat wij in den afgestorvene verliezen'. Omdat pas het jaar daarop een nieuwe predikant wordt aangesteld, heeft Teunis waarschijnlijk tot zijn dood als predikant in Enkhuizen gewerkt. Geertrui krijgt een pensioen van 100 gulden uitgekeerd. Op 28 juni 1877 overlijdt ze, bijna 84 jaar oud, in Amsterdam.

<< terug

Teunis Carel Christiaan Everts; silhouet uit de collectie Jaanus, gemeentearchief Rotterdam.

 

Teunis Carel Christiaan Everts; foto uit een familiealbum.

 

De Hersteld Lutherse gemeente in Gorinchem telde maar een klein aantal leden.

 

De nieuwe Lutherse kerk aan de Breedstraat 40 in Enkhuizen.

 

Per 1836 staat hij als predikant vermeld op het predikantenbord van  de Lutherse kerk in Enkhuizen.

 

Zijn echtgenote Geertrui Johanna Zuiderhoudt 1793-1877

 

Maandkalender voor de Volksalmanak 1858

 

Zijn zus Christina W. Hanssen-Everts

1794-1874

 

Zijn zus Antonetta C.L. Jorissen-Everts

1830-1920

 

De oudste dochter Sophia Everts 1818-1905

 

Dochter  Margaretha Engelina Everts

1827- 1875, overleden op 48-jarige leeftijd 'na een kortstondige ongesteldheid'.

 

Familiebericht van het overlijden van Teunis Everts